27 września 2022 r. Komisja Europejska zaakceptowała program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki na lata 2021-2027 (FENG).
Jak wynika z założeń programu, FENG będzie największym w Polsce programem oferującym dofinasnowania dla startupów, dofinanowania na badania i rozwój, dofinansowania na innowacje i wiele innych projektów. FENG zastąpi dotychczasowy Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR). Budżet FENG wyniesie 7,9 mld euro, czyli o 700 mln euro mniej niż POIR. Najwięsza część budżetu tj. 4,36 mld euro zostanie przeznaczona na Priorytet I, w ramach którego polscy przedsiębiorcy, w tym startupy będą mogli ubiegać się o dotacje na projekty badawczo rozwojowe, infrastrukturę B+R, dotacje na innowacje, w tym zaplecze produkcyjne, umiędzynarodowienie i wiele innych projektów związanych z działalnością innowacyjną i prośrodowiskową.
FENG jest zatem kontynuacją kierunku finansowania innowacji jaki był realizowany w POIR, jednak wprowadza wiele zmian, w szczególności w zasadach finansowania działalności innowacyjnej innej niż badawczo-rozwojowa. Najważniejsze różnice pomiędzy FENG i POIR we wskazanych powyżej obszarach podsumowujemy w niniejszym artykule.
DOTACJE NA INNOWACJE, BADANIA i ROZWÓJ - PODEJŚCIE MODUŁOWE
Dofinasnowania na innowacje w FENG będą dystrybuowane w innym podejściu niż w POIR, w szczególności w takich obszarach jak infrastruktura B+R czy internacjonalizacja. W POIR te obszary były niezależnymi programami w ramach różnych działań i priorytetów. FENG odchodzi od niezależnych od siebie programów/działań i łączy w jedym instrumencie o nazwie ścieżka SMART takie obszary jak:
-
prowadzenie prac B+R (koszty tworzenia innowacyjnych produktów/technologii),
-
wdrożenie wyników prac B+R poprzez inwestycję (zakup maszyn, linii technologicznych czy prac budowlanych itp.),
-
inwestycje w rozwój infrastruktury B+R (zakup aparatury badawczej oraz prac budowlanych),
-
cyfryzacja (robotyzacja linii produkcyjnej, optymalizacja produkcji, cyfrowy bliźniak, IoT, Big Data).
-
ochrona środowiska (ekoprojektowanie, wprowadzenie gospodarki odpadami, bardziej wydajnej gospodarki materiałowej, zwiększenie efektywności energetycznej, czy zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery),
-
rozwój kompetencji (z zakresu prowadzenia prac B+R, inteligentnych specjalizacji, transformacji w kierunku gospodarki 4.0, transferu technologii itp.),
-
internacjonalizacja (promocja zagraniczna produktów, uzyskanie ochrony praw własności przemysłowej).
Spośród wskazanych powyżej obszarów / modułów wnioskodawca MŚP obligatorynie wybiera moduł prowadzenia prac B+R lub moduł wdrożenia wyników prac B+R, a w przypadku dużych przedsiębiorstw obligatorynie moduł prowadzenia prac B+R. Dodatkowo do modułów obligatoryjnych będzie można wybrać odpowiadające potrzebom moduły fakultatywne, czyli inwestycje w rozwój infrastruktury B+R, cyfryzację, ochronę środowiska, rozwój kompetencji czy internacjonalizacji. Taka konstrukcja oznacza, że dotacja ścieżka SMART nie będzie umożliwiała finansowania infrastruktury B+R czy internacjonalizacji jeżeli częścią projektu nie będą prace B+R lub w przypadku MŚP alternatywnie wdrożenia wyników prac B+R. Zamysłem takiego zaprojektowania Priorytetu I było umożliwienie realizacji kompleksowych projektów w zależności od zidentyfikowanych potrzeb wnioskodawców. W naszej ocenie zastosowanie takiego podejścia w warunkach dynamicznie zmieniającego się otoczenia rynkowego będzie niezwykle trudne, w szczególności pod kątem zaplanowania budżetu projektu wielomodułowego, gdzie realizacja poszczególnych modułów następuje po sobie.
ROZSZERZENIE MOŻLIWOŚCI DOFINANSOWANIA DLA DUŻYCH FIRM
Dotychczas w ramach POIR duże podmioty miały możliwość ubiegania się o dofinansowanie wyłącznie na prace B+R oraz infastrukturę B+R. Założenia FENG i instrumentu ścieżka SMART wskazują, że duże przedsiębiorstwa zyskają możliwość aplikowania o środki na wdrożenia wyników prac B+R.
DOTACJE NA BADANIA I ROZWÓJ - ZMIANA INSTYTUCJI ORGANIZUJĄCYCH KONKURSY
W ramach I priorytetu FENG tj. dofinansowania ścieżka SMART nastąpi również zmiana w podziale kompetencji pomiędzy instytucje prowadzące nabory wniosków. Dotychczas wszystkie programy związane z finansowaniem prac B+R były wdrażane przez NCBR, natomiast PARP odpowiadał za obsługę konkursów inwestycyjnych, wdrożeniowych oraz związanych z internacjonalizacją i cyfryzacją. Dotacja SMART przewiduje podział na sektor MŚP i duże firmy oraz konsorcja, w taki sposób, że wszystkie moduły realizowane przez MŚP będą obsługiwane przez PARP, natomiast przez NCBR wszystkie moduły realizowane przez duże przedsiębiorstwa i konsorcja z udziałem dużych przedsiębiorstw lub jednostek naukowych.
DOFINANSOWANIE FENG - FORMA WSPARCIA I POZIOMY DOTACJI
Projekty polegające na prowadzeniu prac B+R będą finansowane dotacją bezzwrotną na takich samych zasadach jak w POIR. Zmieni się natomiast sposób finansowania wdrożeń wyników prac B+R, który przyjmie formę dotacji warunkowej, częściowo zwrotnej (nie mniej niż 50%). Część zwrotna nie będzie oprocentowana i jej zwrot będzie mógł być rozłożony na raty. Poziom dofinansowania części inwestycyjnej będzie zależny od jej lokalizacji i wielkości firmy, zgodnie z nową mapą pomocy regionalnej.
DORADZTWO W POZYSKIWANIU DOTACJI FENG
Podsumowując, dotacje FENG bardziej niż POIR koncentrują się na innowacjach w rozumieniu prowadzenia prac B+R, które stają się elementem koniecznym do pozyskiwania dotacji w pozostałych obszarach takich tak infrastruktura B+R, inwestycje w zaplecze produkcyjne, czy umiędzynarodowienie. Ponadto, FENG rozszerza możliwości dofinansowania dużych przedsiębiorstw, które będą mogły skorzystać z dotacji do inwestycji wdrożenia prac B+R, czego nie było w POIR.
Innology zapewnia profesjonalną pomoc w pozyskaniu dotacji FENG, w szczególnośći doradztwo i napisanie wniosku FENG. Specjalizujemy się od ponad 10 lat w konsultingu dotyczącym pozyskiwanie dotacji B+R. Oferujemy również pomoc w rozliczaniu dofinansowania FENG.
Czytaj