Wyzwania i możliwości sektora deep-tech w Polsce w 2024 roku

Rok 2024 zapowiada się dla sektora deep-tech jako rok pełen wyzwań. W niniejszym artykule pragniemy podzielić się naszymi obserwacjami na temat kluczowych aspektów, które będą kształtować przyszłość tego dynamicznie rozwijającego się sektora w Polsce.

Z raportu Fundacji Startup Poland wynika, że aż 52% polskich startupów ma problem z pozyskaniem pracowników. W naszej ocenie pozyskanie i utrzymanie wykwalifikowanych pracowników będzienajwiększym wyzwaniem, przed którymi staną startupy deep-techowe w Polsce. Konkurencja o najlepsze talenty jest zacięta, a pozycja polskich startupów w walce o przyciągnięcie talentów jest trudna, ponieważ mierzą się z wieloma wyzwaniami, takimi jak:

• polski ekosystem deep-techowy nie jest tak rozwinięty jak np. USA czy Europy Zachodniej, co oznacza, że dostęp do wysoko wykwalifikowanych pracowników z doświadczeniem w tej dziedzinie jest ograniczony.
• duże firmy i zagraniczne startupy mogą oferować wyższe wynagrodzenia, lepsze benefity i większe możliwości rozwoju kariery, co czyni je atrakcyjniejszymi dla talentów.
• startupy często mają problemy z pozyskaniem kapitału, co utrudnia im inwestycje w rozwój technologiczny i rekrutację pracowników.

Z drugiej strony, istnieją również pewne pozytywne czynniki, które mogą sprzyjać polskim deep-techom w walce o talenty:

• w Polsce powstaje coraz więcej inkubatorów, akceleratorów i programów wsparcia dla startupów deep-techowych, co przyczynia się do rozwoju tej branży i zwiększa dostępność talentów.
• Polska posiada dobrze wykształconą kadrę inżynierską i informatyczną, co stanowi potencjał dla rozwoju deep techu.
• Koszty życia w Polsce są niższe niż w wielu krajach zachodnich, co może stanowić atut dla startupów deep-techowych w rekrutacji zagranicznych talentów.

Pozyskiwanie kapitału na wczesnym etapie rozwoju nadal stanowi duże wyzwanie dla startupów deep-techowych w Polsce. Z raportu Polskie Startupy 2023, opublikowanego przez Fundację Startup Poland, możemy wywnioskować, że kapitał udziałowy i dotacje unijne są dwoma głównymi źródłami finansowania dla polskich startupów.

Łączna wartość inwestycji udziałowych w 2023 r w polskie startupy wniosła 2,1 mld pln tj. o 42% mniej niż w 2022 roku wg raportu „Transakcje na polskim rynku VC 2023” autorstwa PFR Ventures i Inovo. Szacujemy, że co najmniej 30% tych inwestycji dotyczyło spółek deep-tech (sama runda inwestycyjna ElevenLabs wyniosła 73 mln euro).  Perspektywy na 2024 rok wg różnych szacunków nie zakładają znaczącego wzrostu wartości inwestycji VC.

Dotacje unijne dotychczas były drugim najpopularniejszym źródłem finansowania działalności polskich startupów.  Środki unijne były powszechnie dostępne również dla startupów na wczesnym etapie rozwoju co zapewniało dywersyfikację źródeł pozyskiwania kapitału. Obecnie rynek dotacji unijnych nie wygląda już tak korzystnie jak to było w perspektywie unijnej na lata 2014-2020. Rozstrzygnięcie dotychczas przeprowadzonych konkursów dotacyjnych w ramach największego instrumentu wspierającego innowacje tj. ścieżka SMART programu FENG okazało się niekorzystne dla startupów, a w szczególności dla tych rozwijających innowacje przełomowe. Najbardziej ucierpiała branża biotechnologiczna, ale także kosmiczna i AI. Na posiedzeniach Komitetów Monitorujących FENG postulowano o pilne zmiany w podejściu do oceny wniosków, bowiem bez publicznego wsparcia dla rozwoju innowacji przełomowych w Polsce, sektor deep-tech czekają trudne czasy.  Do możliwości zaliczamy coraz większe zainteresowanie inwestycjami w deep-tech, coraz więcej funduszy venture capital i aniołów biznesu dostrzega potencjał tej branży, a także coraz więcej korporacji inwestuje w startupy deep-techowe.

 

Mimo wyzwań, sektor deep-techu w Polsce ma przed sobą ogromny potencjał wzrostu i rozwoju.  Rosnące zapotrzebowanie na rozwiązania deep-tech ze strony różnych sektorów, takich jak opieka zdrowotna, produkcja i przemysł, stwarza dla startupów ogromne możliwości rozwoju, również na polskim rynku.